Sağlıklı Kadında Rutin Yıllık Tarama Rehberi
Nisan 2011’de Amerikan Kadın Hastalıkları ve Doğum Derneğinin tavsiye ettiği yıllık rutin tarama rehberi güncellendi.
Buna göre;yıllık muayeneler yaştan bağımsız olarak, mevcut sağlık durumu, beslenme, fiziksel aktivite, cinsel yaşam ve tütün, alkol ve ilaç kullanımı dikkate alınarak değerlendirilmelidir.
Bluğ çağındaki kız çocukları ve diğer tüm yaştaki kadınlar boy, kilo, vücut kitle indeksi ve tansiyon ölçümü yaptırmalıdır.19 yaşında yıllık meme ve karın muayeneleri başlatılmalı, 21 yaşında ise yıllık pelvik muayeneler yapılmalıdır. Eğer 21 yaşından 2 yıl önce Pap smear yaptırılmış ise bir çok kadın 21 yaşındaki muayeneye gerek duymamaktadır. Oysa bu muayene mutlaka yapılmalıdır, zira Pap smear sadece rahim ağzı kanserleri için yapılan bir tarama testidir.
Güncellenen rehberde bazı aşılarla ilgili tavsiyelerde yer almaktadır. Bunlar Grip aşısı, Hepatit A, B, HPV ve Kızamık aşısıdır.
Tüm cinsel olarak aktif olan kadınlar, yıllık chlamydia ve Gonore testlerini yaptırmalıdırlar. Cinsel aktiviteye başladıktan sonra 64 yaşına kadar rutin AIDS testi yaptırmaları önerilmektedir. Her nekadar bu taramalar yıllık olarak önerilse de hastaların içinde bulunduğu risk faktörlerine göre bu testler daha sık yaptırılabilir. Örneğin bir kadına ilk mamografi 40 yaşında önerilir, yıllık olarak 50 yaşına kadar yapılır, fakat eğer kadının ailesinde meme kanseri hikayesi varsa ilk mamografisi 40 yaşından önce yapılabilir.
RİSK FAKTÖRLERİ VE TESTLER
- Kemik mineral yoğunluğu tarama testi:
- 65 yaş altı menopozdaki kadınlar,
- daha önce kemik kırığı olan erişkinler,
- ailede kemik erimesi olanlar,
- beyaz ırk,
- bunama,
- kötü beslenme,
- sigara kullanımı,
- düşük kilo ve vücut kitle indeksi,
- östrojen yetersizliği,
- düşük kalsiyum alımı,
- görmede bozukluk,
- sık sık düşme,
- yeterli fizik aktivite,
- kemik erimesine neden olabilecek ilaç kullanımı yada böyle bir hastalığa yakalanma.
BAĞIRSAK KANSERİ TARAMA TESTİ
- ailede bağırsak kanseri olması,
- adenomatöz polip testi,
- iltihaplı bağırsak hastalığı testi,
- kronik ülseratif kolit,
- Crohn hastalığı.
DİFTERİ VE TETANOZ AŞISI
- 12 aydan küçük bebeklerle, bunların bakıcıları ile yakın temas halinde yapılmalıdır.
- Mümkünse tüm kadınlar gebe kalmadan önce Difteri, Boğmaca, Tetanoz aşılarını yaptırmalıdırlar.
AÇLIK KAN ŞEKERİ TESTİ
- kilo fazlası olanlar,
- 1.derecede akrabalarında şeker hastalığı olanlar,
- fiziksel aktivitesi az olanlar,
- gebelik sırasında kan şekeri yükselenler,
- iri bebek doğuranlar (4000gr) üzerinde.
- hipertansiyonu olanlar,
- kan yağları yüksek olanlar,
- polikistik over sendromu,
- şeker yükleme testi bozuk çıkanlar,
- damar hastalığı olan ve insülin direnci ile ilişkili diğer klinik bulgular.
Flor desteği gereken hastalar
- Sularında yetersiz flor olan bölgelerde yaşayanlar.
GENETİK TESTLER
- Genetik bozukluk ya da doğumsal defektli bir bebek doğurma hikayesi olanlar ve teratojen maddelere maruz kalanlar.
HEMOGLOBİN TESTİ
- Karayip adalarında Latin Amerika’da, Asya, Akdeniz veya Afrikalı atalara sahip olan kişiler.
- düzensiz adet kanamaları olanlar,
- hepatit A virüs aşısı yaptıranlar,
- kronik karaciğer hastalığı olanlar,
- kan pıhtılaşma bozukluğu olanlar,
HEPATİT B VİRÜSÜ AŞISI
- hemodiyaliz hastaları,
- pıhtılaşma faktörü kullananlar,
- sağlık mensupları ve öğrenciler,
- birden fazla cinsel partneri olanlar,
- cinsel yolla bulaşan hastalığı olanlar,
- enjeksiyon tarzında ilaç kullanması gereken hastalar.
HEPATİT C VİRÜS TESTİ
- pıhtılaşma faktörü kullananlar,
- uzun süre hemodiyaliz hastaları,
- bozuk karaciğer fonksiyon testleri olanlar,
- birden fazla cinsel partneri olanlar,
AIDS TESTİ
- birden fazla cinsel partneri olanlar.
- enjeksiyon yoluyla ilaç kullananlar.
- rahim ağzı kanseri olanlar.
- hamile kalmak isteyen kadınlar.