Kadın ve erkeğin fertilitesi vücudunda bulunan ağır metallerden oldukça etkilenir. Bunlar üreme ile ilgili dokulara bağlanır ve bir takım değişikliklere yol açarak fonksiyonlarını bozarlar. Eğer çocuk sahibi olmak için çabalıyor ve açık bir sebep bulunamıyorsa ağır metaller akla gelmelidir.
Son çalışmalar göstermektedir ki çevresinde ağır metallere maruz kalan çiftlerde gebelik daha zor oluşmaktadır. LIFE (Longitudinal Investigation of Fertility and the Environment) adı verilen çalışma NIH'in bir bölümü olan National Institute of Child Health and Human Development'da Germaine M. Buck Louis başkanlığında yapılmıştır.
Bir çiftin doğurganlığı hem erkek hem de kadının üreme kabiliyetine bağlıdır. LIFE çalışması verileri erkek ya da kadın kadmiyuma maruz kalırsa kadının gebe kalma şansını azalttığını göstermektedir.
Diğer metaller de etkilidir. Erkeğin kanında ne kadar çok kurşun varsa eşinin gebe kalma süresi o kadar uzayacaktır, çünkü kurşun sperm sayısını azaltmakta ve sperm hareketlerini yavaşlatmaktadır. Kurşun ve kadmiyum kadının üreme hormonlarının seviyelerini etkilemekte böylece hamile kalmasını güçleştirmektedir.
Ağır metalleri genel olarak günlük yaşantımızda alırız .Yaşadığımız ortama hava, su, yiyecekler, insanlar tarafından üretilen sayısız kimyasal maddeler ve ürünler vasıtasıyla karışan ağır metaller nefes alma, yutma, ciltten emilme yollarıyla vücudumuza girerler. Eğer ağır metallerin vücudumuza giriş hızı, vücudumuzun onları dışarı atma hızından düşükse, zaman içinde vücudumuzda birikim yaparlar.
Bu maddeler karaciğer, beyin, kemik iliği ve böbrek gibi yaşamsal organlarımıza geri dönülmez hasarlar verebilir. Mesela kurşunun kemik iliği için toksik olduğu ve bu organın çalışmasını tümüyle durdurabileceği çok iyi biliniyor. Alüminyumun Alzheimer hastalığı ile ilişkili olduğunu gösteren bazı bulgular var. Kadmiyum böbrek kanseri ve kısırlık nedeni olabilir.
Kadınların kullandığı kozmetiklerin çoğunda bu toksik metallerden az miktarlarda bulunmaktadır, eğer bunları devamlı kullanırsak dolaşıma katılırlar ve kendilerine yerleşecek bir yer bulurlar. Eğer üreme sisteminize veya endokrin sisteminize yerleşirlerse kısırlığa yol açabilirler. Aluminyum içeren deodorantlar sinir sistemine ve bağışıklık sistemine olumsuz etki yapabilirler.
Meyve suyu ya da diğer gazlı içecekleri direkt olark teneke kutudan içtiğinizde maruziyet söz konusudur. Gebe kalmada zorluk çekenler bu alışkanlıktan vazgeçmeliler. Bu içeceklerde bulunan fosforik asit kutulardaki aluminyumu parçalar içeceğinize karışarak vücüdunuza girer.
Endüstriyel ürünlerin üretiminde ağır metallerin yoğun bir biçimde kullanılması nedeniyle, insanların ağır metallere maruz kalma oranı son 50 yılda çok ciddi bir şekilde artmıştır. Cıvalı amalgam dolgular, boyalar ve musluk suyundaki kurşun, işlenmiş gıdalar, kozmetik ürünleri,şampuan,saç ürünleri ve diş macunlarındaki kimyasal kalıntılar nedeniyle insanlar her an ağır metallerle iç içe yaşamaktadır. Günümüzün endüstriyel toplumunda bu durumdan kaçış imkanı ne yazık ki, yok gibi görünmektedir.
Günümüzde ne kadar dikkat edilirse edilsin arsenik, cıva ve kurşun gibi insan sağlığına oldukça ciddi zararlar veren metaller, ev ortamında bulunan malzemelerden vücudumuza geçebilmektedir. Evlerimizde bulunabilecek bu malzemelerin başında; sırlı çanak- çömlekler, bitkisel destekleyici ürünler, bazı gıdalar, bahçe için kullanılan böcek veya bitki öldürücü kimyasallar gelmektedir.
Evlerde bulunabilen ve kurşun içeren malzemeler antika olarak bulundurulan eskiden boyanmış mamuller (tablo veya mobilya gibi); kurşun içeren kristallerdir. Ayrıca özellikle geleneksel Çin tıbbında kullanılanlar başta olmak üzere diyetsel destekleyici ürünler de kurşun içermektedir. Ayrıca Çin’ de üretilen bazı mücevherlerde de kurşun bulunmaktadır.
Özellikle köpekbalığı, kılıçbalığı, tonbalığı, turnabalığı, tirsi, levrek ve Atlantik som balığı gibi bazı büyük balıklar da bol miktarda cıva içermektedir. Bu balıkların yoğun olarak tüketilmesi de vücutta cıva birikmesine neden olabilmektedir. Diş dolgularının bazılarında da cıva bulunmakta ve sağlıkla ilişkili endişelere neden olmaktadır; fakat diş dolgularının beyin hastalığına neden olduğuna dair bilimsel veri bulunmamaktadır.
Bazı bahçe bakımı için kullanılan böcek veya bitki öldürücüler de arsenik bulunmaktadır. Bu ürünler kullanılırken ürünün kullanma talimatının iyice okunması ve gerekli önlemlerin alınması gereklidir.
Yoğun olarak üretilen ve toplum tarafından bilinçsizce tüketilen homeopatik, bitkisel veya tamamlayıcı tedavi ürünlerinin tam olarak içeriklerinin bilinmediği ve bunların bazılarında sağlığa zararlı ağır metallerin bulunduğu bilinmektedir. Yan etkisi yok diye pazarlanan bu ürünlerin önemli sağlık sorunlarına yol açabileceği unutulmamalıdır.
Ağır metaller vücuda girdiklerinde çinko, bakır, magnezyum ve kalsiyum gibi temel minerallerle mücadele içine girer ve onların yerini alır ve organların sistem fonksiyonlarını engeller. İnsanlar endüstriyel çalışma, farmasötik imalat ve tarımda ağır metallerle temasa geçebilirler. Çocuklar ise bu metallerin bulaştığı topraklarda oynamanın bir sonucu olarak zehirlenebilir.
Ağır metallerin çok az oranlarda dahi solunması çok ciddi sağlık problemlerine neden olmaktadır.Tüm insan ve hayvanların bağışıklık sistemleri ağır metal solunması ile baskılanır. Ağır metaller ayrıca, allerjik reaksiyonlara, genlerin değişime uğramasına, zararlı bakterilerin yanı sıra faydalı bakterilerin de ölümüne ve doku hasarına neden olur.
Tüm metaller karaciğerde detoksifiye edilirler, eğer farkında olmadan çok miktarda vücudumuza girerlerse karaciğer bu büyük yükü kaldıramaz fazla metal tekrar dolaşıma katılarak diğer organların çalışmasını bozarlar.
Aşağıda vücuttaki ağır metalleri atan doğal maddeleri bulacaksınız;
Maydonoz - Maydonoz mutfağımızın vazgeçilmez bir sebzesi olup vüvudumuzdaki ağır metallere güçlü bir şekilde bağlanır ve onları dışarı atar. Etkisinden yararlanabilmek için katı meyve sıkacağından geçirilerek suyunun içilmesi önerilmektedir, böylece sindirim sisteminden emilmesi ve hücresel düzeyde etki edebilmesi daha kısa zaman alacaktır, bu şekilde tadı biraz bozulmakla birlikte geçici bir durum olduğu için katlanılabilir.
Alpha Lipoic Acid - En az C vitamini kadar antioksidan bir maddedir. Ağır metal probleminiz var ise bunu günlük dozların biraz üzerinde aldığınız zaman vücuttan ağır metallerin atılımına katkı sağlayabiilirsiniz. Brokoli, ıspanak, domates ve bezelyede bolca bulunabildiği gibi hazır preparat olarak eczanelerden de temin etmek mümkündür.
Glutathione - Bir amino asit olan glutathione hücrelerin içine ağır metal girmesini zorlaştırır.
Karaciğerde, glutamik asit, sistein ve glisinden meydana gelen, dokularda yaygın olarak dağılmış olan, indirgenmiş (GSH) ve oksitlenmiş (GSSG) şeklinde bulunan, epoksit, peroksit ve diğer serbest radikallerin yıkımlanması ile, zararlı bileşiklerin detoksifikasyonunda görev alan antioksidan etkili bir tripeptitdir.
Chlorella - Bu doğal tatlı su yosunu ağır metal bağlama kapasitesine sahip bol miktarda klorofil içerir. Toz şeklinde alınıp suda eritildikten sonra içilmesi tavsiye edilir.
Zeolit - Volkanik doğal bir mineraldir. Oluşumu yaklaşık 600 milyon yılda gerçekleştiği düşünülen zeolitin bilinen 106 çeşidi vardır. Klinoptilolit formu zeolit ailesi içinde en saf olanıdır ve negatif yükü nedeniyle vücuttaki ağır metalleri kafes şeklindeki yapısı içine hapsederek dışarı atar, yemeklerden önce aç karnına alınan bu %100 doğal maddenin hiçbir yan etkisi yoktur. Özellikle sigara dumanında bulunan kadmiyumun hem erkek hem de kadın üreme hücreleri üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle kısırlık yaptığı bilinmektedir, zeolit ile yapılan çalışmalarda bu ağır metalden kurtulunduğu zaman yumurta ve sperm kalitesinde artışlar tespit edilmiştir.
İlk kez hamile kalmaya çalışıyor ya da ikinci bir bebek sahibi olma arzusunda iseniz aşağıda yazılanlara dikkat ederek gebe kalmanızı kolaylaştırabilir ve sağlıklı bir bebeğe sahip olabilirsiniz.
Son çalışmalar göstermektedir ki çevresinde ağır metallere maruz kalan çiftlerde gebelik daha zor oluşmaktadır. LIFE (Longitudinal Investigation of Fertility and the Environment) adı verilen çalışma NIH'in bir bölümü olan National Institute of Child Health and Human Development'da Germaine M. Buck Louis başkanlığında yapılmıştır. Laura Julstrom'un derlediği aşağıdaki yazıda ağır mettallerin kısırlık üzerine etkilerini ve korunma yollarını bulacaksınız.
Toksik Metaller
Herkesin evinde kullandığı ürünlerde birçok ağır metal bulunmaktadır, bunlar, teflon tavalar, cilalı seramikler, böcek öldürücüler, sabunlar, plastik oyuncaklar, göz farları ve rujlardır. İçerdikleri ağır metaller ise kurşun, kadmiyum ve civadır. Bunlar doğal elementler olmakla birlikte uzun süreli maruziyetlerde ve yüksek dozlarda zararlı olmaktadırlar.
Birçok insanın kanında küçük miktarlarda ağır metaller vardır, ancak bazıları yaşadıkları çevre ve yaptıkları iş nedeniyle daha sık ve daha yüksek dozlarda bu metallere maruz kalır. Hangi yollarla metallere temas ettiğimizi bilmeliyiz ve bunlardan uzak kalmanın yollarını bulmalıyız.
Kadmiyum içeren ürünler (piller, metal kaplamalar ve plastikler) yapan bir fabrikada çalışıyor ya da civarında yaşıyorsanız bile ağır metallerden uzak durmanın yolları vardır. 1978 den önce yapılmış bir evde yaşıyorsanız duvardaki boyasında bulunan kurşun ile temas ediyorsunuz demektir. Bu evlerin restorasyonu sırasında oluşan parçaçıklar solunum ya da cilt yoluyla alınabilir. Balıklar, bitkiler ve hayvanlar çevrelerinden kadmiyumu alabilir ve böylece tüm gıdalar az miktarda olsa da bu ağır metalleri içerebilir. İnsanlar sigara dumanı ile de ağır metallere maruz kalırlar. Sigara kullanmak ya da kullananların çevresinde bulunmak vücudunuzdaki kadmiyum seviyesini artırı. Bu da sigaradan uzak durmak için bir başka sebeptir.
Kadmiyum, kurşun ve gebelik
Bir çiftin doğurganlığı hem erkek hem de kadının üreme kabiliyetine bağlıdır. LIFE çalışması verileri erkek ya da kadın kadmiyuma maruz kalırsa kadının gebe kalma şansını azalttığını göstermektedir.
Diğer metaller de etkilidir. Erkeğin kanında ne kadar çok kurşun varsa eşinin gebe kalma süresi o kadar uzayacaktır, çünkü kurşun sperm sayısını azaltmakta ve sperm hareketlerini yavaşlatmaktadır. Kurşun ve kadmiyum kadının üreme hormonlarının seviyelerini etkilemekte böyleve hamile kalmasını güçleştirmektedir.
Nasıl Korunalım
* Sigarayı bırakın ve sigara içilen yerlerden uzak durun
* İçmek için ve yemeklerde arıtılmış soğuk musluk suyu kullanınız
* Ağır metallerin kullanıldığı bir yerde çalışıyorsanız, işverenin gerektiğinde koruyucu ekipman verip vermediğinden emin olun ve mesai bitiminde iş elbiselerinizi işyerinde bırakın ve duş almadan eve dönmeyin.
* Eviniz 1978 öncesi inşa edilmiş ise iç ve dış duvarlarda kurşunlu boya kullanılıp kullanılmadığını test ettirin
* Mümkünse bu boyaları kazıtın ve kurşunsuz olanları ile boyatın
* Vücudumuzdaki ağır metalleribağlayarak dışarı atan doğal maddelerden (maydonoz, glutatyon, alfa lipoik asit, zeolit) yararlanın.
Kaynaklar:
1 Occupational Safety & Health Administration. Chemical Identification, Production and Use of Cadmium. http://www.osha.gov/pls/oshaweb/owadisp.show_document?p_id=818&p_table=PREAMBLES Accessed February 23 2012.
2 Sainio EL, Riitta J, Hakala E, Kanerva L. Metals and arsenic in eye shadows. Contact Dermatitis. 2000; 42(1): 5-10.
3 U.S. Food and Drug Administration. Lipstick and Lead: Questions and Answers. http://www.fda.gov/cosmetics/productandingredientsafety/productinformation/ucm137224.htm Accessed February 23 2012.
4 Occupational Safety & Health Administration. Toxic Metals. http://www.osha.gov/SLTC/metalsheavy/index.html Accessed February 23 2012.
5 U.S. Consumer Product Safety Commission. CPSC Announces Final Ban on Lead-Containing Paint: Release # 77-096. http://www.cpsc.gov/cpscpub/prerel/prhtml77/77096.html. Published September 1977. Accessed February 23 2012.
6 National Institute of Child Health and Human Development. NIH study links high levels of cadmium, lead in blood to pregnancy delay. http://www.nih.gov/news/health/feb2012/nichd-08.htm. Published February 2012. Accessed February 23 2012.
7 Office of the Surgeon General. Consequences of Involuntary Exposure to Tobacco Smoke: Report of the Surgeon General, U.S. Department of Health and Human Services. http://www.surgeongeneral.gov/library/secondhandsmoke/factsheets/factsheet9.html. Revised January 2007. Accessed February 24 2012.
8 Buck Louis GM, Sundaram R, Schisterman EF, Sweeny AM, Lynch CD, Gore-Langton RE, Chen Z, Kim S, Caldwell KL, & Barr DB. Heavy metals and couple fecundity, the LIFE Study. Chemosphere. 2012; In press.
9 Apostoli, P, Kiss, P, Porru S, Bonde, JP, Valhoorne, M, and ASCLEPIOS Study Group. Male reproductive toxicity of lead in animals and humans. Occupational and Environmental Medicine. 1998; (55): 364-374.
10 Pollack AZ, Schisterman EF, Goldman LR, Mumford SL, Albert PS, Jones RL, Wactawski-Wende J. Cadmium, Lead, and Mercury in Relation to Reproductive Hormones and Anovulation in Premenopausal Women. Environmental Health Perspectives. 2011; 119 (8): 1156-1161.
11 Centers of Disease Control and Prevention. Lead: Prevention Tips. http://www.cdc.gov/nceh/lead/tips.htm. Accessed February 23 2012.
12 U.S. Consumer Safety Commission. What you should know about lead based paint in your home: Safety Alert. CPSC Document #5054. http://www.cpsc.gov/cpscpub/pubs/5054.html. Accessed February 23 2012.