COVID ve Doğurganlık: Coronavirüs veya Aşılar Hamile Kalma Şansınızı Etkileyebilir mi?
Araştırmacılar, pandeminin arkasındaki yeni koronavirüs hakkında sürekli olarak yeni bilgiler topluyor. Son kanıtlar, COVID'nin hem erkeklerde hem de kadınlarda doğurganlığı etkilediğini göstermektedir. Uzmanların COVID ve kısırlık hakkında söylediklerini öğrenmek için Flo'nun makalesini okuyun.
COVID kısırlığa neden olabilir mi?
Birkaç küçük çalışma, COVID-19 ile doğurganlık arasında bir bağlantı olduğunu öne sürse de, kısırlığa neden olabileceğine dair kesin bir cevap veya kanıt yoktur. Daha fazla araştırmaya hala ihtiyaç var.
COVID-19'un vücudun çeşitli bölgelerinde sorunlara neden olduğu bulunmuştur. Solunum sistemine ek olarak, karaciğer ve sinir, bağışıklık ve üreme sistemleri de COVID-19'dan etkilenebilir.
Konuyla ilgili araştırmalar hala sınırlı olsa da, bilim adamları COVID-19'un hem erkek hem de kadın doğurganlığını olumsuz etkilediğini bulmuşlardır. Ancak bu etkilerin geçici mi yoksa uzun vadeli mi olduğu henüz bilinmiyor.
Çin'in Vuhan kentinde Ting Ding ve meslektaşları tarafından yapılan bir araştırmadan elde edilen yeni kanıtlar, COVID-19'un kadın üreme işlevlerine müdahale edebileceğini ve doğurganlık sorunlarına ek olarak adet döngüsünde düzensizliklere neden olabileceğini düşündürmektedir. Bazı durumlarda, bu koronavirüs yumurtalıklara saldırarak ve seks hormonu seviyelerini bozarak doğurganlık belirteçlerini azaltır.
Bunun tam olarak nasıl olduğunu ele alalım. ACE2, COVID-19'un vücuda girmek için kullandığı bir hücre reseptörüdür. Ovulasyonu düzenlemek, endometriyal dokuyu değiştirmek ve embriyo gelişimini etkilemek için yumurtalıklar, rahim ve vajina üzerinde çok sayıda ACE2 bulunur. Dolayısıyla COVID, yumurtalık dokusuna zarar vererek, yumurta kalitesini düşürerek (döllenmelerini zorlaştırarak) ve üreme için önemli olan hücrelere zarar vererek kadın doğurganlığına müdahale edebilir.
Frontiers in Medicine'de yayınlanan Ting Ding'in çalışması , COVID olan 78 kadın hastayı gözlemledi. Virüsün kadın cinsiyet hormonu seviyelerini bozduğunu ve ACE2 yoluyla yumurtalık rezervlerini ve endokrin fonksiyonunu olumsuz etkilediğini buldular. PCOS zaten hormon seviyeleri ve doğurganlık ile ilgili sorunlara neden olduğundan, bu sorun polikistik over sendromu ( PKOS ) teşhisi konan kişiler için daha da kötü olabilir .
Ancak yine de, araştırmacılar bunu daha yeni araştırmaya başladılar ve COVID'in zaman içinde kadın doğurganlığı ve yumurtalık işlevi üzerindeki etkisini belirlemek için daha fazla kanıt gerekiyor.
Erkek doğurganlığı ve COVID-19
Birkaç çalışma, COVID'nin geçici erkek kısırlığına neden olabileceğini bulmuştur . Bunun nedeni virüsün semen kalitesini etkileyerek spermin yumurtayı dölleme olasılığını azaltmasıdır . Sperm sağlığı, boşalma başına miktar ve konsantrasyon, hareketlilik (hareket) ve şekil ile belirlenir. COVID-19 bunların hepsini etkileyebilir.
Kanıtlara bir göz atalım. Holtmann ve meslektaşları tarafından Fertility Sterility dergisinde yayınlanan 2020 tarihli bir araştırma , COVID olan 20 erkek ile olmayan 14 erkek arasındaki spermayı karşılaştırdı. COVID nedeniyle hastaneye yatırılması gereken erkeklerin, hafif bir enfeksiyonu olan veya hiç COVID olmayanlara göre sperm konsantrasyonunun, boşalma başına spermin ve hareketli spermin önemli ölçüde daha düşük olduğunu buldular.
Maleki ve Tartibian tarafından Reproduction dergisinde yayınlanan Mart 2021 tarihli bir araştırma , bu bulguları doğruladı. COVID hastalarında sperm konsantrasyonu ve hareketliliği sırasıyla yüzde 516 ve yüzde 209 oranında azaltıldı ve şekli yüzde 400 oranında değiştirildi.
Honggang Li ve meslektaşları tarafından yürütülen ve EClinicalMedicine'de yayınlanan başka bir çalışma, COVID'den ölen veya iyileşmekte olan hastalardan alınan örnekleri inceledi ve bunları benzer yaştaki sağlıklı erkeklerle karşılaştırdı. COVID'den iyileşen hastaların yüzde 39'unda daha düşük sperm konsantrasyonu buldular ve bunların hepsi zaten doğal gebe kalma yoluyla en az bir çocuğu oldu. Ek olarak, iyileşen hastaların yüzde 61'inin menilerinde artmış beyaz kan hücreleri vardı, bu da spermi zayıflatan başka bir şeydi.
COVID'in ayrıca erkek üreme hormonlarını etkilediği, testosteronu azalttığı ve serum lüteinize edici hormon düzeylerini artırdığı bulunmuştur. Düşük testosteron, ereksiyon olmayı zorlaştırabilir ve sperm gelişimini etkileyebilir. Ve çok fazla lüteinize edici hormon da kısırlığa ve daha düşük cinsel dürtüye yol açabilir.
Bu, koronavirüs kapmış erkeklerin bir yumurtayı dölleme şansının daha düşük olduğu anlamına gelir - başka bir deyişle, doğurganlıkları azalır.
Bu endişe verici olsa da, bu etkilerin ne kadar süreceğinin henüz bilinmediğini ve araştırmacıların hala konuyu incelediğini belirtmek önemlidir.
Yukarıda bahsedilen Mart 2021 çalışmasına yanıt olarak, Cleveland Clinic'ten bir ürolog olan Neel Parekh, sperm üzerindeki olumsuz etkinin virüsün steroidler veya antiviral tedavilerle tedavi edilmesinden de kaynaklanabileceğini söyledi. Florida Üroloji Derneği Başkanı MD Jamin Brahmbhatt, 60 günlük çalışma boyunca semen sağlığının düzeldiğini, bu nedenle gelecekteki doğurganlık veya hamilelik oranları hakkında henüz sonuç çıkaramadığımızı belirtiyor.
COVID aşısı doğurganlığı etkileyebilir mi?
Pek çok insan COVID aşısının üreme açısından risk oluşturup oluşturmadığını merak ediyor. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine (CDC) göre, COVID-19 aşıları da dahil olmak üzere herhangi bir aşının doğurganlık sorunlarına neden olduğuna dair bir kanıt yok. Hamile kalmaya çalışıyorsanız, aşı olduktan sonra hamile kalmak için beklemenize gerek olmadığını söylüyorlar. COVID aşılarının hiçbirinde aktif virüs bulunmadığından aşıyı yaptırdıktan sonra COVID kapma konusunda endişelenmenize gerek yoktur.
CDC'ye göre, gebe kalmayı planlayan kişiler COVID-19 aşısını alabilir ve araştırmalar COVID-19 aşılarının hamilelik sırasında sorunlara neden olmadığını göstermektedir. Öte yandan, COVID-19'un kendisinin hamilelik komplikasyonlarına neden olduğu kanıtlanmıştır ve hamile kişilerin COVID'e yakalanmaları durumunda ciddi şekilde hastalanma riski daha yüksektir.
Şimdiye kadar, COVID ve doğurganlık üzerine yapılan araştırmalar, virüsün insanların gebe kalmasını zorlaştırabileceğini gösteriyor. Ancak bu hala çok yeni bir konu ve zaman içindeki gerçek etkiyi bilmemiz için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var.
Uzmanlar ayrıca, yaşam tarzı seçimleri, aşırı kilolu olmak ve aşırı stres dahil olmak üzere kısırlığa katkıda bulunan çok daha güçlü bilinen risk faktörleri olduğunu söylüyorlar. Sigarayı bırakmak, alkol tüketimini azaltmak ve stresi yönetmek de doğurganlığı doğal olarak iyileştirmeye yardımcı olabilir .
COVID'iniz varsa ve doğurganlığınız konusunda endişeleriniz varsa, sağlık uzmanınızla konuşun. Hamile kalmanıza yardımcı olacak gelişmiş doğurganlık tedavilerinin yanı sıra doğurganlığınızı artırmanın birçok doğurganlık testi ve yolu olduğunu unutmayın .
İnceleyen Sara Twogood, MD — OB-GYN, Cedars Sinai Medical Group, Los Angeles, CA, ABD
